Ngày 17-3-2017, UBND H. Đại Lộc (tỉnh Quảng Nam) tổ chức cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cho 7 hộ dân ở thôn Ngọc Thạch, xã Đại Hồng (H. Đại Lộc), gồm các hộ Lê Đức Thành, Nguyễn Ngọc Vũ, Nguyễn Lương, Nguyễn Văn Đối, Lê Viết Tính, Nguyễn Thành Hiếu, Nguyễn Ngọc Vinh với tổng diện tích hơn 150 ha và thời hạn sử dụng 50 năm (đến năm 2067) vào mục đích trồng rừng. Năm 2018, 4 hộ dân là Lê Đức Thành, Nguyễn Ngọc Vũ, Nguyễn Lương, Nguyễn Văn Đối chuyển nhượng số diện tích gần 100 ha đất rừng vừa được cấp cho vợ chồng ông Nguyễn Công Tấn, trú 110- Núi Thành, TP Đà Nẵng.

Khu vực rừng tiểu khu 204, xã Đại Hồng, H. Đại Lộc.

Việc sang nhượng này được UBND xã Đại Hồng chứng thực, các bên đã hoàn thành nghĩa vụ thuế và thực hiện việc đăng ký biến động tại Văn phòng đăng ký đất đai H. Đại Lộc. Tuy nhiên, chỉ có 2 sổ đỏ của 2 ông Nguyễn Lương, Nguyễn Văn Đối sang tên ông Tấn. còn lại 2 sổ đỏ mang tên Lê Đức Thành, Nguyễn Ngọc Vũ bị Văn phòng đăng ký đất đai H. Đại Lộc cất giữ nhưng không lập biên bản hoặc thông báo cho chủ sở hữu biết... Tháng 7-2019, ông Tấn thuê lao động phát dọn, đốt thực bì để chuẩn bị thực hiện dự án trồng sâm Hàn Quốc kết hợp trồng rừng gỗ lớn thì bị lực lượng Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam lập biên bản vi phạm với lý do "đốt rừng tái sinh phục hồi".

Tại sao sổ đỏ lại bị giữ không nêu lý do, đất trồng rừng lại không cho… trồng cây? Theo tìm hiểu của chúng tôi, tại biên bản kiểm tra hiện trường được lực lượng Kiểm lâm Bắc Quảng Nam lập ngày 11-7-2019, xác định: tại khoảnh 4 và 5, tiểu khu 204, xã Đại Hồng, H. Đại Lộc có 54,794ha diện tích rừng tự nhiên phục hồi chưa có trữ lượng bị chặt phá. Tiếp tục, ngày 24-7-2019, qua kiểm tra đo đạc thực tế, đối chiếu chức năng, trạng thái rừng và theo bản đồ quy hoạch 3 loại rừng của 7 hộ đã được cấp sổ đỏ đã phát hiện có 3/7 sổ đỏ có diện tích chồng lấn với diện tích rừng tái sinh phục hồi. Cụ thể, hộ ông Lê Đức Thành được cấp quyền sử dụng đất với diện tích 21,5ha, đối chiếu theo bản đồ quy hoạch 3 loại rừng thì có 13,55ha đất thuộc quy hoạch rừng tái sinh phục hồi. Hộ ông Nguyễn Ngọc Vũ được cấp đất với diện tích 20,6ha thì toàn bộ diện tích này nằm trong quy hoạch 3 loại rừng là rừng sản xuất, trạng thái là rừng tái sinh phục hồi. Hộ ông Nguyễn Văn Đối được cấp 28,2ha, có 20,67ha thuộc quy hoạch là rừng trồng.

Một trong những người dân được cấp đất trồng rừng tại xã Đại Hồng cho biết: quy trình cấp đất rừng sản xuất cho chúng tôi phải trải qua nhiều bước, từ họp dân, bình xét, lên xã xác nhận, kiểm tra diện tích trên thực địa và trên hồ sơ địa chính lưu giữ tại UBND xã, các phòng, ban chuyên môn của huyện… tham gia ý kiến. Không hiểu lý do gì khi người dân chuẩn bị cây giống, phát đốt thực bì để tiến hành trồng rừng đã bị kiểm tra, lập biên bản xác định đây là đất rừng tái sinh phục hồi do chính quyền "cấp nhầm" và giữ sổ đỏ của người dân mà không áp dụng một biện pháp pháp lý nào cả. Còn ông Nguyễn Công Tấn trao đổi: "Gần 3 năm kể từ ngày nhận chuyển nhượng đất, bản thân tôi đã hoàn thành các thủ tục hành chính, nghĩa vụ nộp thuế chuyển quyền sử dụng đất theo quy định nhưng 2 sổ đỏ mang tên Lê Đức Thành, Nguyễn Ngọc Vũ bị Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai Đại Lộc thu giữ đã gây thiệt hại về kinh tế cho người dân. Ngoài ra, bản thân nhiều lần gửi đơn kiến nghị đến các cơ quan chức năng tại H. Đại Lộc nhưng vẫn không được giải quyết một cách thấu tình, đạt lý.

Ngày 14-7-2021, làm việc cùng lãnh đạo Văn phòng đăng ký đất đai H. Đại Lộc, chúng tôi được biết: Việc tạm giữ 2 sổ đỏ mang tên Lê Đức Thành, Nguyễn Ngọc Vũ vào năm 2018 được ông Bùi Xuân Vinh- nguyên giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai H. Đại Lộc thực hiện theo chỉ đạo miệng của ông T.V.M - nguyên Chủ tịch UBND H. Đại Lộc.

Năm 2019, 2 sổ đỏ này được ông Vinh bàn giao cho ông Võ Đình Quan- nguyên Phó giám đốc cất giữ. Do nhận thấy có sai sót trong quá trình thu giữ nên ngày 27-9-2019, ông Quang có báo cáo sự việc cho UBND H. Đại Lộc biết, cho ý kiến xử lý song không được ý kiến chỉ đạo nên 2 sổ đỏ này vẫn được ông Quang cất giữ. Cũng theo tìm hiểu, quá trình xét duyệt, cấp sổ đỏ cho 7 hộ dân ở thôn Ngọc Thạch, xã Đại Hồng diễn ra vào năm 2017 của các cơ quan chức năng H. Đại Lộc đã có những sai sót cơ bản, thể hiện sự thiếu tinh thần trách trách nhiệm của một số cán bộ.

Cụ thể, tại nhiều cuộc họp từ xã đến huyện để xét cấp đất hơn 50 ha đất rừng cho 7 hộ dân này nhưng không có lực lượng Kiểm lâm tại địa phương nên không thể xác định đâu là đất rừng sản xuất và diện tích nào thuộc khu vực rừng tái sinh phục hồi. Vì sai sót trên của cơ quan tham mưu dẫn đến việc ông T.V.M - nguyên Chủ tịch UBND H. Đại Lộc ký quyết định cấp đất sai quy định. Với những sai sót đó, tháng 10-2020 cơ quan điều tra Công an tỉnh Quảng Nam đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can 3 cán bộ tham gia việc xét cấp đất để tiến hành điều tra về hành vi thiếu tinh thần trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Như vậy, quy trình xét cấp đất rừng này có nhiều điều uẩn khúc và đang được cơ quan điều tra tiến hành làm rõ để có biện pháp xử lý khách quan, đúng pháp luật. Tuy nhiên, việc Văn phòng đăng ký đát đai H. Đại Lộc tạm giữ 2 số đỏ mang tên Lê Đức Thành, Nguyễn Ngọc Vũ cần phải tuân thủ các quy định về pháp luật hành chính nhằm tránh gây dư luận xấu trong nhân dân.

M.T